De mens heeft twee oren. Hiermee kunnen onze hersenen niet alleen bepalen of het geluid van links of van rechts komt, maar ook van voor of van achter en van boven of van beneden.
Om deze verschillen te kunnen horen worden minimale geluidsverschillen tussen het linker- en rechteroor door de hersenen verwerkt. Deze eigenschap was ongetwijfeld erg handig om als holenmens te kunnen overleven; je hoorde de leeuw achter je.
Binaural Audio
Van deze vaardigheid wordt bij stereo muziekweergave beperkt gebruik gemaakt. Een groot deel van de ruimtelijke eigenschappen van de oorspronkelijke concertzaal en het podium gaan verloren. Er blijft bij de weergave via luidsprekers op z'n best een soort denkbeeldig podium tussen de luidsprekers over.
Om de originele ruimtelijke plaatsing van de artiesten en de eigenschappen van de zaal te kunnen vastleggen en laten weergeven, is een speciale opnametechniek via een kunsthoofd benodigd. Hierbij worden, in plaats van normale microfoons, speciale microfoons gebruikt die in een kunsthoofd geplaatst zijn. Dit kunsthoofd heeft dezelfde eigenschappen wat afmetingen en dempingsfactor betreft, als een menselijk hoofd (inclusief oorschelpen).
Bij opnamen met deze techniek wordt alle ruimtelijke informatie vastgeleged, op een manier zoals je het zelf zou horen als je er bij zou zijn.
Akoestiek onderzoek door Rivasono
In iedere ruimte is akoestiek belangrijk. Vooral voor het goed kunnen overbrengen van de, in een muziekopname vastgelegde, ruimtelijke informatie.
Met kunsthoofd opnamen is het gedrag van het geluid op een manier vast te leggen, zoals een luisterraar dit hoort, met een hoofd en 2 oren. Met deze techniek doet Rivasono tests met akoestische producten in diverse luisteropstellingen.
Hierbij worden vooral naar het gedrag van de eerste reflecties van wanden, vloer en plafond gekeken.
Tevens het (gunstige)effect van latere reflecties, in een luisterruimte te bevorderen met akoestische diffusers zoals de door Rivasono ontwikkelde CurveDifffuser.
Binaural opnamen door Cobra Records
Naast stereo en surround, worden de muziekopnames door Cobra Records in binaural, via het kunsthoofd, vastgelegd.
De opnamen worden uitsluitend in de hoogst mogelijke kwaliteit, via DSD digitaal opgeslagen. De opnamen worden daarna gefilterd zodat de optimale balans tussen de instrumenten wordt bereikt en tenslotte tot tracks samengesteld.
Het resultaat zijn DSD tracks in ongekende kwaliteit en realisme, zowel in stereo als in surround. Voor de liefhebbers is met binaural hier nog een dimensie aan toegevoegd.
Behalve in DSD formaat zijn deze innovatieve opnamen in de gebruikelijke andere kwaliteitsformaten als Hi-Res PCM tracks en CD-kwaliteit beschikbaar.
Het overzicht van Cobra Records albums.
Neumann kunsthoofd
Cobra / Rivasono gebruikt als basis het Neumann kunsthoofd, met "verbeterde oren".
Op verzoek van Cobra / Rivasono is elektronica van het Neumann kunsthoofd door Rens Heijnis Studiotechniek verbeterd, waardoor binaural opnamen op hoog niveau mogelijk zijn geworden.
Opnametechniek
Omdat binaural techniek veel meer ruimtelijke informatie bevat, naast links en rechts ook boven onder en voor en achter, is bij de opname de juiste plaatsing van het kunsthoofd van groot belang.
Tijdens de opnamen wordt het kunsthoofd zodanig opgesteld dat de muziek, de “boodschap” van de uitvoerende musici en het akoestisch karakter van de zaal optimaal tot hun recht komen.
Binaural beluisteren
Als de binaural opnamen met een hoofdtelefoon beluisterd worden, ontstaat een volledig natuurgetrouw 3D geluidsbeeld.
De musici, het publiek en het karakter van de opnameruimte worden met een ongekend realisme weergeven, omdat alle ruimtelijke informatie behouden blijft. Niet alleen geluid van links/rechts en voor/achter, maar ook de hoogte en de afstand tussen de musici worden overtuigend neergezet.
Bij het weergeven via normale luidsprekers valt direct op dat er een meer ruimtelijk en meer op de oorspronkelijke situatie met musici, podium en zaal lijkend muziekbeeld wordt neergezet. Hoe beter de akoestiek van de ruimte is, waarin geluisterd wordt, hoe beter de binaural opnamen klinken.
